• Ana Sayfa
• İçtihat Bankası

Karşılıksız Çek – Para Cezasının Belirlenmesinde İbraz Tarihinde Merkez Bankası`nca Açıklanmış Olan Efektif Satış Kuru Esas Alınmalıdır

Özet:Muhatap bankaya ibraz edilen çeklerin karşılıksız çıkması halinde, çeki keşide edenler, çek bedeli kadar ağır para cezasıyla cezalandırılır. Ağır para cezasının belirlenmesinde ibraz tarihinde Merkez Bankası`nca açıklanmış olan efektif satış kuru esas alınmalıdır. Efektif satış kuru esas alınması gerektiği göz önünde bulundurulmadan yazılı şekilde fazla cezaya hükmedilmesi hatalıdır.

YARGITAY 10.CEZA DAİRESİ
Tarih: 9.2.2009 Esas: 2007/661 Karar: 2009/1423
– 818 sayılı BORÇLAR KANUNU m.83
– 3167 sayılı ÇEKLE ÖDEMELERİN DÜZENLENMESİ VE ÇEK HAMİLLERİNİN KORUNMASI HAKKINDA KANUN m.16
– 6762 sayılı TÜRK TİCARET KANUNU m.714

Karşılıksız çek keşide etmek suçundan sanıklar Celal ve C. Metal Sanayi ve Dış Ticaret Limited Şirketi hakkında İSTANBUL 2. Asliye Ceza Mahkemesi`nce yapılan yargılama sonucu, 30.06.2005 tarihinde 2004/735 Esas ve 2005/508 Karar sayı ile kurulan mahkûmiyet hükmünün sanıklar tarafından temyiz edilmesi üzerine, dava dosyasının Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı`nın bozma isteyen tebliğnamesi ile 17.01.2007 tarihinde Dairemize gönderildiği anlaşıldı. Dosya incelendi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
Yokluğunda verilen mahkumiyet kararının sanıklara tebliğinin, adres eksik yazılıp, Tebligat Kanununun 35. maddesindeki yönteme de uygun olarak yapılmadığı, bu nedenle sanık Celal`in hükme yönelik temyizinin öğrenme üzerine süresinde olduğu ve yetkilisi bulunduğu sanık C. Metal Sanayi ve Dış Ticaret Limited Şirketi`ni de kapsadığı kabul edilerek, yapılan temyiz incelemesinde;
A- Sanık C. Metal Sanayi ve Dış Ticaret Limited Şirketi hakkında verilen mahkumiyet hükmüne yönelik incelemede:
5237 sayılı TCK`nın 5, 20/2. ve 60. maddeleri ile 5252 Sayılı Kanunun geçici 1. maddesi uyarınca, tüzel kişiler hakkında yaptırım uygulanmasına olanak bulunmaması,
B- Sanık Celal hakkında verilen mahkumiyet hükmünün incelen-mesi:
1- Sanık için CMUK`nın 225. (CMK`nın 195.) maddesi gereğince düzenlenecek uyarılı davetiyenin; öncelikle bilinen son adresine (sanığın mahkemeye bildirdiği veya daha önce kendisine geçerli bir tebligat yapılmış olan ya da Tebligat Kanunu`nun 35/son maddesinde sayılan kurum ve kuruluşlara sanık tarafından bildirilmiş bulunan adrese) gönderilmesi; tebligat memurunca, sanığın adresini değiştirmesi ve yeni adresinin belirlenememesi nedeniyle davetiyenin tebliğ edilemeyerek iade edilmesi durumunda, bu kez Tebligat Kanunu`nun 35. maddesine göre tebliğ edilmesi gerektiği gözetilmeden; sanığa 1412 sayılı CMUK`nın 225. (5271 sayılı 195.) maddesindeki açıklamayı içermeyen davetiyenin Ticaret Sicili Memurluğu`nca bankaya bildirilen adresine, adres de eksik yazılmak suretiyle, doğrudan sözü edilen 35. maddeye göre yapılan usulsüz tebligata dayanılarak, mahkumiyet kararı verilmek suretiyle sanığın savunma hakkının kısıtlanması,
2- Kabule göre: Borçlar Kanunu`nun 83/2, Türk Ticaret Kanunu`nun 714. ve 1567 Sayılı Kanun ile bu kanuna dayanılarak çıkartılan Bakanlar Kurulu Kararları gereğince; 4814 Sayılı Kanunla değişik 3167 Sayılı Kanunun 16/1. maddesinde öngörülen ağır para cezasının belirlenmesinde, suça konu çekin ibraz tarihinde Merkez Bankası`nca belirlenmiş olan efektif satış kurunun esas alınması gerektiği gözetilmeden yazılı şekilde fazla ceza tayin edilmesi,
Bozmayı gerektirmiş, sanıkların temyiz itirazları bu nedenle yerinde görülmüş olduğundan hükmün BOZULMASINA, 09.02.2009 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.